Kijk op risicovol spelen onder ouders
De meeste ouders erkennen dat het belangrijk is dat kinderen dingen uit kunnen proberen en daarvan leren en dat het niet anders kan dat kinderen daar zich af en toe bij bezeren.
Kinderen van ouders die positiever denken over risico en accepteren dat hun kinderen risico lopen tijdens spelen, hebben meer tijd en vrijheid om te spelen (Dodd et al., 2021). Ouders (Stone et al., 2020) die bepaalde activiteiten als risicovol zien, hebben kinderen die minder bewegen en slechtere motorische vaardigheden hebben. De houding en tolerantie van ouders t.a.v. risicovol spelen heeft effect op de ontwikkeling van kinderen.
Er zit wel een verschil tussen wat ouders zeggen dat ze belangrijk vinden t.a.v. risicovol spelen, en wat ze doen. Als dezelfde ouders als die aangeven risicovol spelen belangrijk te vinden, gevraagd wordt wat ze belangrijk vinden in speeltuinen, wordt veiligheid toch vaak als topprioriteit genoemd (Visser, Van Aalst & Meijer, 2024). Ook als ouders positief zijn over dat hun kind risico neemt tijdens fysieke activiteiten, vindt drie kwart van de ouders het toch ingewikkeld om hun kind risicovol te laten spelen als ze speelscenario’s kregen voorgelegd (Jerebine et al., 2024).
Wat helpt en wat voorkomt ouders om hun kinderen risicovol te laten spelen? Percepties van eigenschappen van het kind, zoals weinig zelfvertrouwen of motorisch minder sterk, worden als grootste drempel ervaren door Britse ouders (Oliver et al., 2023). Andere drempels zijn dat ouders bang zijn dat hun kind zich bezeert, wat andere ouders ervan vinden als ze hun kind vrij laten spelen en het idee dat voor risicovol spelen een uitstapje nodig is (VeiligheidNL, 2018).
Er zijn ook factoren die de kans op risicovol spelen groter maken, zoals positieve overtuigingen over de voordelen van risicovol spelen voor de ontwikkeling, gezondheid en het welzijn van het kind en aanwezigheid van supervisie. Als ouders denken dat hun kind verstandige keuzes kan maken en goed is in het managen van risico, dan is de kans groter dat hun kind risicovol mag spelen. Ook komt het de kansen op risicovol spelen ten goede als ouders een sterker gevoel van sociale cohesie ervaren in hun buurt en hun buren meer vertrouwen (Loebach et al., 2021, geciteerd in Russell, Barclay & Tawill, 2024; Visser, Van Aalst & Meijer, 2024).
Het heeft weliswaar zin om de kijk van ouders te veranderen ten aanzien van risicovol spel. Een focus op houding is echter niet genoeg. Het is belangrijk dat interventies ouders helpen ook risicovol spelen uit te voeren, en zowel geïdentificeerde bevorderende als belemmerende factoren adresseren.